Volgens Duisters zou de overheid het land meer als een bedrijf moeten runnen. ‘Kijk waar je goed in bent en excelleer daarin. In Nederland bouwen we de geavanceerdste machines, dat is niet te kopiëren.’
De ondernemer werkt er graag aan mee. Hij is er trots op dat zijn regio chipproducent ASML voortgebracht heeft, maar hij wil zoveel meer. ‘Ik wil een BSML, een CSML en een DSML.’ Als het aan Duisters ligt, vervult zijn bedrijf een sleutelpositie in dat proces. Hij is goed op weg. Sioux heeft deelnemingen in technologiebedrijven met groot potentieel als elektronenmicroscoopmaker PhenomWorld (een spin-off van FEI), circuitbordprinter MuTracx (een spin-off van Océ) en zonnecelonderneming SolayTec (een spin-off van TNO). Sioux levert de software en zoekt partners bij de bedrijven.
Het gaat om zogenoemde OEM’s (original equipment manufacturers) — het zijn bedrijven die in tien jaar tijd naar €100 mln omzet kunnen groeien. Sioux moet de ‘OEM-fabriek’ worden die dat proces voedt.
Niet eeuwig in Eindhoven
Dat gaat niet vanzelf. De overheid schafte de afgelopen jaren veel van de technologiesubsidies af en ook de banken trappen op de rem. ‘We krijgen projecten nog wel gefinancierd, maar het kost veel meer moeite.’
Maar er speelt meer in zijn geliefde Brabant. ‘Deze hele regio ligt aan de borst van ASML.’ Toeleveranciers zijn te afhankelijk van Philips en ASML, is Duisters overtuiging. ‘Er is geen risicospreiding.’ Grote bedrijven slurpen al het talent op. Techneuten hoeven niet lang te wachten op een goedbetaalde baan.
Dat is niets ten nadele van ASML, benadrukt de ondernemer. Maar ASML blijft niet eeuwig in Eindhoven zitten, vreest hij. ‘Alle bedrijven in de regio zorgen ervoor dat ASML tot grote hoogte kan stijgen, maar hoelang nog?’
Het is niet voor niets dat Duisters zich actief inzet voor Brainport Eindhoven. High Tech Campus Eindhoven levert de kennis, Brainport zorgt dat die innovaties ook geproduceerd worden.
Het team van Duisters koppelt bedrijven, helpt ze bij de financiering en zorgt ook een beetje voor zichzelf. Sioux specialiseert zich in spin-offs, ondernemingen die onder de vleugels van onderzoeksinstituten of grote ondernemingen nooit zouden kunnen uitgroeien tot échte bedrijven. ‘Grote bedrijven doen veel onderzoek en kiezen de tien kansrijkste projecten, wij pakken nummer elf op’, vertelt de ondernemer. ‘Ik geloof niet in bedrijven die door twee handige ondernemers bedacht worden. De echte ontwikkelingen komen bij grote bedrijven, instituten en universiteiten vandaan.’
Geen duurzaam model
Zijn participaties, soms een joint venture, soms een aandeelhouderschap, soms een licentiedeal, kenmerken zich door een mix van complexe producten en laag volume. ‘Als je machine een miljoen kost, hoef je er geen duizenden te verkopen’, aldus Arnoud de Geus, verantwoordelijk voor de participaties van Sioux. ‘Er is geen plek op de wereld waar er nauwkeuriger gewerkt wordt dan hier in Eindhoven. Als je iets kunt wat anderen niet kunnen, heb je een sterke positie in handen.’
Eenvoudig is het losweken van zo’n spin-off niet. Het fabriceren van complexe machines vergt investeringen van tientallen miljoenen. Met enig geluk ligt er binnen zeven jaar een product dat de markt op kan. Duisters: ‘Voor een investeerder is zo’n case een weinig aanlokkelijk perspectief.’
Duisters gelooft in samenwerking. Ieder project heeft meerdere partners, de een kan niet bestaan zonder de ander. Het is een duurzamer model dan aandeelhouderschap of plat investeren. ‘Samen lachen, samen huilen’, aldus de ondernemer. ‘Vroeger leverden we alleen de software. Als een project uitliep, hadden wij een goed jaar en de klant een slecht jaar, dat is geen duurzaam model.’
Binnenkort presenteert De Geus een nieuwe deelneming, Simax, een bedrijf dat werkt aan een nieuwe productiemachine voor led. ‘Ik kan er nog niets over zeggen, maar dit wordt de mooiste case van allemaal.’
aad vredenbregt 